Omgaan met Depressies

 

Inleiding

We hebben ons allemaal weleens depressief gevoeld, die mysterieuze en verzwakte conditie die soms de gemene verkoudheid van ons mentale en emotionele leven wordt genoemd. Maar wanneer het zich niet alleen als een vluchtige droevigheid manifesteert, maar als een doordringend en gestaag wanhopen, geven de artsen het vele labels. Manisch depressief voor de variëteit die wilde stemmingen heeft, van binnenuit ontstaan als het nergens vandaan lijkt te komen, reagerend wanneer het door specifieke gebeurtenissen komt, SGS (seizoengevoelige stoornis) wanneer het in de winter komt en postnatale depressie als het vlak na de geboorte van een kind ontstaat. In één van zijn vele vormen, treft het meer dan 20 miljoen Amerikanen. In Australië is het gestegen van nummer tien naar nummer vier op de lijst van meest voorkomende problemen. 

Wanneer je in de greep van een depressie bent, wil je eruit maar je hebt niet de energie om er iets aan te doen. Het gebruik van medicijnen is omstreden, maar soms kan het helpen om de onderliggende psychologische onevenwichtigheid te stabiliseren: door het voorschrijven van bijvoorbeeld Serotonine, zodat de zieke niet hoeft te vechten met de chemische afscheiding en door kan gaan met het gewone dagelijkse leven. Maar wat overblijft is de onderliggende mentale storing die je onder ogen moet zien en uitvinden hoe je ermee moet omgaan, de 'monkey-mind’ waarmee we alles zien, horen en ervaren. 

In het boek 'Ultieme genezing' van Lama Zopa Rinpoche suggereert hij dat de beste kuur niet alleen geldt voor depressies, maar voor alle vormen van ziekte en waandenkbeelden: onvoorwaardelijke liefde in de vorm van mededogen voor alle voelende wezens, met inbegrip van onszelf. Geschreven met bescheidenheid en vriendelijkheid is Ultieme genezing rijk aan wijsheid en praktische hulp voor degenen die pijn hebben. Hier volgt een kort uittreksel, waarbij het belangrijk is te bedenken dat een zware depressie niet zomaar te genezen is door een boek te lezen. Dit boek biedt echter wel goede suggesties uit de boeddhistische psychologie, die (nog) niet te vinden zijn in de Westerse psychologie.

Uittreksel uit 'Ultieme genezing' van Lama Zopa Rinpoche

"Gedurende een retraite die ik deed in Adelaide, Australië, luisterde ik 's middags altijd naar de radio. Op een middag ging het programma over depressies. De gast was een vrouwelijke psychologe die verschillende boeken over het onderwerp had geschreven. Ze hield er een omstreden psychologische methode op na, die verschilde van de meeste psychologen. Haar belangrijkste advies aan mensen was dat ze hun depressie moesten leren accepteren, dat het beter was dan het te verwerpen. Het scheen dat zij methodes en het omgaan met depressies had geanalyseerd en had geconstateerd dat ze onbevredigend waren, omdat het accepteren van depressies onmiddellijk de emotionele problemen van zorgen en angst vernietigt en daardoor vrede brengt. Haar advies om depressies te accepteren in plaats van ze te verwerpen is omstreden, omdat het compleet anders is dan onze normale denkwijze. Onze egoïstische geest wil vrij zijn van depressies en accepteert deze niet. De conclusie die zij bereikte vertegenwoordigde een radicale ommezwaai in het concept en het komt overeen met de psychologie van gedachtentransformatie. Dit psychologische advies maakte echter geen melding van het langetermijnbeleid ten aanzien van depressies.

Wat doen we aan de toekomstige depressies?

Is er een oplossing die ervoor zorgt dat we nooit meer een depressie zullen meemaken? Depressies kunnen ontstaan door een specifieke situatie. In dat geval kun je de gebruikelijke medicatie nemen om het tegen te gaan met deze condities. Hoewel depressies en gevoelens van wanhoop ook kunnen ontstaan zonder aanwijsbare reden. Wanneer je een depressie meemaakt, zal je jezelf iedere morgen moeten toespreken door het nemen van een krachtig besluit om je niet van streek te laten maken door de situatie. Deze geeft je moed en maakt je sterk. Maar ook het krachtige besluit om je depressie om te zetten in geluk. Wanneer je jezelf gedeprimeerd of overstuur voelt gedurende de dag, kun je onmiddellijk het besluit herinneren dat je die ochtend hebt genomen en ervoor zorgen dat de situatie geen grip op je krijgt. Het maakt niet uit hoe erg de situatie lijkt, en zelfs als het een serieus probleem is, zal je niet mogen toestaan dat het je leven donker en depressief maakt. Na het nemen van dit besluit kun je je mentaal voorbereiden op de dag door te denken aan de methodes die je wilt gebruiken, wanneer je jezelf depressief of overstuur voelt. Er zijn verschillende speciale technieken om tegen een depressie te vechten.

Herinner vergankelijkheid en dood

De eerste techniek is te denken aan vergankelijkheid en dood. Houd jezelf voor dat je dood zeker zal komen, maar wanneer dit zal gebeuren is onzeker. Dit leven is erg kort, het is voorbij in één minuut, in één seconde zelfs. In plaats van te denken dat je pas over zeer lange tijd doodgaat, kun je beter beseffen dat je dood wel eens binnen een uur of de volgende minuut kan plaatsvinden. Denk na over de belangrijkheid van de dood, elke dag, elk uur, elke minuut. Nadat je 's morgens wakker bent geworden, mag je je erover verheugen dat je nog leeft, dat je nog steeds een menselijk lichaam hebt. Neem het besef dat vandaag de dag kan zijn dat je doodgaat. Het helpt bij het doorbreken van je gehechtheid, je hebberigheid en je aangetrokken voelen tot dingen, welke veel verwachtingen wekken. Depressies hangen samen met gehechtheid, je wordt depressief wanneer je niet krijgt wat je gehechtheid wil. Denken dat je leven erg kort is en dat het gemakkelijk kan eindigen, stopt je ergste hebberigheid; je hebt dan geen zorgen en angsten meer in je leven.

Ervaar je depressie in naam van anderen

Een andere techniek voor het omgaan met depressies is het gebruiken voor het ontstaan van liefde, mededogende gedachten en bodhichitta. Dit is de beste manier om je depressie heilzaam te maken. Op deze manier transformeert jouw probleem van depressie zich in geluk en gebruik je het om alle levende wezens geluk te geven; je gebruikt je depressie op het pad naar de verlichting. Ontelbare levende wezens leven met depressies en ontelbare anderen hebben het karma om een depressie in de toekomst te ervaren. Denk: “Ik ben maar één persoon, terwijl de anderen ontelbaar zijn. Wat een wonder zou het zijn als één persoon de depressies van alle levende wezens zou kunnen ervaren, evenals al hun andere pijnen, en hen toe zou staan om geluk en vrede te ervaren tot aan de verlichting.” Indien mogelijk, wanneer je zegt “al hun andere pijnen”, denk je aan de pijn van pijn, de pijn van veranderingen (wat betekent de tijdelijkheid van de pleziertjes), en de allesdoordringende samengestelde pijn. Dit is wijzer omdat je niet alleen denkt aan de psychologische pijn of armoede, maar je constateert de gehele pijn van het hele cyclische bestaan…
Doe dan de feitelijke meditatie van het op jezelf nemen van de pijn van alle levende wezens – in het bijzonder hun depressies. Met krachtig mededogen voor anderen neem je al hun depressies en oorzaken van depressies, evenals al hun pijnen binnen in je. Adem het in de vorm van zwarte rook in je neusgaten, waar het zich absorbeert in je ego, de zelfkoesterende gedachte. Dit is de echte vijand die je moet verslaan. Gebruik al je pijn als een wapen om je zelfkoesterende gedachte te verslaan, die je al deze depressies en andere problemen bezorgt.
Deze demon verblijft in je hart; dit is je echte vijand. Stel je voor dat die volkomen wordt vernietigd, het wordt niet-bestaand. Daarna, als dat mogelijk is, mediteer je op leegte. Nadat je je zelfkoesterende gedachte hebt vernietigd, die het IK het allerbelangrijkste vindt, mediteer je op de leegte van het “Ik”. Wanneer de zelfkoesterende gedachte totaal is vernietigd, en ook de valse “Ik” dat zichzelf de allerbelangrijkste en kostbaarste van alle levende wezens vindt, wanneer de zelfkoesterende gedachte niet-bestaand wordt, en ook het object, het werkelijk bestaande “IK”, het concrete inherent bestaande “Ik”, ga je mediteren op leegte, de uiteindelijke natuur van de “Ik”. Concentreer je een poosje op de staat van leegte. Concentreer je op de afwezigheid van inherent bestaan van het “Ik”, welke nu hier bestaat, niet op de basis of ergens anders.
Deze meditatie kan erg heilzaam zijn voor depressies, maar het hangt ervan af hoe efficiënt je mediteert op leegte. Voor sommige mensen is mediteren op leegte een krachtig medicijn.
Na deze krachtige, liefdevolle, vriendelijke daad voor anderen, doe je de meditatie van geven. Geef alle levende wezens jouw lichaam, in de vorm van een wensvervullend juweel; al je overvloed en positieve energie, al je verdiensten of je goede karma, de oorzaak van al je geluk; en al je geluk, helemaal tot aan de verlichting. Andere levende wezens ontvangen alles wat ze nodig hebben: al het geluk dat ze ontvangen brengt hun op het actuele pad, en ze bereiken allemaal de verlichting.
Breng een verband tussen deze gewoonte van nemen en geven in je ademhaling. In het geval van een depressie, concentreer je meer op de gewoonte van nemen van de pijn van andere wezens. De essentiële methode is om je depressie te ervaren voor alle levende wezens.
Door de meditatie van nemen en geven ’s ochtends en ’s avonds, en gedurende de rest van de dag, terwijl je autorijdt, eet, bezig bent met andere activiteiten, kun je onmiddellijk reageren als een gedachte van depressie verschijnt. Zodra je voelt dat je depressief raakt, denk dan onmiddellijk: “Ik ervaar deze depressie voor alle levende wezens” of “Deze depressie die ik ervaar is de depressie van alle andere levende wezens.”
De gedachte dat de depressie niet van jou is, maar van alle andere levende wezens kan helpen. Het kan ook toegepast worden bij AIDS, kanker of andere ziektes.
Wanneer je je depressie ervaart alsof het de depressie van anderen is, wanneer je je houding verandert van te denken “Ik ben depressief” naar “Ik ervaar deze depressie voor anderen”, dan wordt je depressie plezieriger en de moeite waard. Het is belangrijk om steeds maar weer te denken dat je de depressie ervaart voor anderen, omdat deze gedachte je geest in een constante staat van vrede en geluk houdt. Wanneer je dit in je dagelijkse leven beoefent, zul je van het leven genieten en zie je een doel in je leven. Je voelt het geluk om een depressie te mogen ervaren, en je ziet dat je leven de moeite waard is omdat je het leeft voor anderen…

Terwijl je de depressie aanvaardt, is het goed om de situatie te beschouwen als een retraite. Ook al ben je niet in een psychische retraite in de zin van je lichaam in een kamer houden, je bent in een echte retraite door je gedachten dicht bij de bodhicitta gedachte te houden. Als je depressie je voorschrijft om de bodhicitta te praktiseren, dan ervaar je een krachtige zuivering en creëer je gedurende de dag een grote hoeveelheid positieve energie. Voor de weken, maanden of zelfs de jaren dat je deze depressie hebt is het alsof je een Vajrasattva retraite doet. Dit is de beste retraite omdat elk uur, elke minuut, elke seconde dat je moeite doet voor het ontwikkelen van de bodhichitta je leven heilzamer wordt voor alle bewuste wezens. Gebruikmaken van je depressie om de bodhichitta te beoefenen wordt het snelste pad naar verlichting genoemd, net als tantra.
Een manier om het ervaren van depressies en andere problemen te stoppen is een krachtige beoefening van zuivering tijdens je dagelijkse leven. Door het zuiveren van de oorzaak van je problemen, zie je de problemen niet, waardoor je van leven tot leven continu depressies zult ervaren…
Er zijn ook andere krachtige beoefeningen van zuivering, zoals het opzeggen van de namen van de 35 boeddha’s, Vajrasattva meditatie, en Dorje Khadro Vuur poedja. Zuiveringsbeoefeningen zijn essentieel, zolang het negatieve karma niet is gezuiverd, zal je depressies blijven ervaren in toekomstige levens.

Het simpelweg accepteren van je depressie helpt ook. Je kunt denken, “Ik verdien het om deze depressie te ervaren door de ontelbare negatieve acties die ik in het verleden heb gedaan”. Je kunt ook denken dat door het ervaren van de depressie je het negatieve karma uitbant dat je hebt verzameld tijdens de beginloze wedergeboorten. Denken op deze manier zal je gelukkig maken, om deze depressie te ervaren, en dat is beter dan het af te doen als schadelijk. Wanneer we vieze kleding wassen in zeepsop, komt er eerst een berg viezigheid uit. We zien dit als positief, niet als negatief, net zoals de kleding niet onmiddellijk schoon wordt. Zo gaat het ook wanneer we een spiritueel pad beoefenen. Negatief karma kan zich manifesteren in de vorm van depressies en ziektes. Dit is niet verkeerd omdat het een teken is dat we ons negatieve karma uitbannen…
Wanneer we de Dharma praktiseren kan negatief karma zich snel manifesteren en worden uitgebannen door ziektes, depressies en andere problemen te ervaren. In dit geval is de zeep en het water de Dharma beoefening. Dit is waarom vele Dharma beoefenaars ziektes en andere obstakels tegenkomen wanneer ze dit krachtig beoefenen. Boeddhistische lessen benadrukken de belangrijkheid van je geest altijd in een staat van geluk te houden. Wanneer je ongelukkig bent, maak je je familie en de mensen om je heen ook ongelukkig. Je gaat zo op in jezelf en je depressie dat je geest niet open staat voor anderen. Je kunt niet liefhebben of anderen helpen of hun gelukkig maken. Je kunt niet lachen tegen anderen, je kunt ze zelfs niet het kleinste pleziertje geven.
Aan de andere kant, wanneer je gelukkig bent, ben je ontspannen en heb je de ruimte in je geest om aan anderen te denken, om anderen lief te hebben en van ze te houden. Je kunt anderen plezier doen door naar ze te lachen. Je kunt je werk en je spirituele beoefeningen beter doen. Wanneer je geest depressief is, stop je zelfs met je spirituele beoefeningen. Je voelt je zo ontmoedigd dat je zelfs niet één keer Om Mani Padme Hum kunt opzeggen. Daarom is het erg belangrijk om wanneer je leven miserabel is je geest gelukkig te houden door gebruik te maken van je problemen op het pad naar de verlichting.
Aan de andere kant als je prikkels voelt over een bepaald succes, wordt je leven opnieuw wankel. Je geest is afgeleid, en een geest die niet stabiel is kan geen spirituele oefeningen doen. Je moet oefenen door transformatie, zodat het miserabel voelen of gelukkig voelen geen obstakels worden op het pad naar verlichting.
Je moet je geest gelukkig en positief houden, dit zal je geest gezond houden, en vanuit die gezondheid komt een gezond lichaam…

Geef je depressie aan je ego

De derde manier om om te gaan met depressies is, om je depressie aan je ego te geven. Dit is gelijk aan het op jezelf nemen van de depressie van alle levende wezens.
Bijvoorbeeld de oorzaak van je depressie. Wat zorgt ervoor dat je deze depressie doormaakt? Je ego, je zelfkoesterende gedachten.
Er is een directe connectie tussen depressies en een sterke koestering van het “Ik”. Je wordt vooral depressief omdat je ego niet krijgt wat het wil of verwacht.
Een ander punt om over na te denken is dat depressies kunnen gebeuren door het verleden – of het nu in een vorig leven is of eerder in dit leven – door het zelfkoesteren is de geest verstoord van je spirituele meester, en je verplichtingen zijn ontaard of gebroken. Het is het ego dat genoegen neemt om de depressie te ervaren.

In één van de soetra’s van de kangyur, de verzameling van Boeddha’s onderricht worden de voordelen van de vijf lagere voorschriften werden (afzien van doden, stelen, liegen, seksueel wangedrag en het drinken van alcohol) en de tekortkomingen van het zich er niet aan houden. Hierin geeft de Boeddha aan dat het zich depressief voelen zonder directe reden het resultaat van het negatieve karma van seksueel wangedrag is. De tekst verwijst naar depressies die ‘s avond opkomen, maar hetzelfde gebeurt als je je gedeprimeerd voelt in de ochtend. Ook al heb je geen geldige reden om gedeprimeerd te zijn, je voelt je toch nog ongelukkig. Je geest kan gelukkig zijn en dan ineens veranderen, alsof er wolken voor de zon verschenen. Ik denk dat het komt door het negatieve karma om de geest van anderen ongelukkig te maken. Door het ego was het negatieve karma of het seksuele wangedrag aangehecht en geactiveerd, en als resultaat ervaar je nu deze depressie.
Het is goed om soms het boek The Wheel of Sharp Weapens te lezen. Een essentieel punt om te begrijpen is dat het omdraaien van het scherpe wapen van het karma is gecreëerd door je eigen zelfkoesterende gedachten. En dat je nu het wapen naar je eigen zelfkoesterende gedachten kunt richten, want daar komt deze depressie in de eerste plaats vandaan. In plaats van de depressie op je te nemen geef je het aan je ego en vernietig je het volkomen. Gebruik je depressie als een atoombom om je innerlijke vijand te verslaan, de zelfkoesterende gedachte. Wanneer je je vijand ontmoet in een oorlog, gebruik je elk wapen dat je hebt om hem te verslaan. Hier gebruik je je depressie om je ego te verslaan, je enige echte vijand.
Op deze manier wordt je depressie het beste medicijn voor de chronische ziekte van de geest, de zelfkoesterende gedachte, de voortzetting die geen begin heeft en het kwaad dat geen begin heeft.
Je depressie wordt bruikbaar, speciaal in het realiseren van de bodhichitta, en extreem belangrijk, iets dat je echt nodig hebt."