In Memoriam Jan Paul Kool

Hieronder een aantal herinneringen aan Jan Paul Kool:

Eerwaarde Lozang Yangdzom (Koosje van der Kolk) schrijft:

Huizen, Bruchem, Maasbommel, Emst, zonder de driepoot Paula de Wijs, Jan Paul Kool en zijn vrouw Margot, zou er geen Maitreya Instituut zijn geweest. Paula, Margot en Jan Paul hebben de bezoeken van Lama Thubten Yeshe en Lama Zopa Rinpochee georganiseerd. Zij waren het die het Maitreya Instituut hebben opgericht en verder ontwikkeld, JP was de uitvoerder. De Maitreya Uitgeverij is door Jan Paul opgericht en al die boeken die er vroeger zijn verschenen, zoals Shantideva’s Pad van de Bodhisattva-krijger, vertalingen van Lama Thubten Yeshe en andere grote leraren, hebben we aan hem te danken. Andy Weber, de thangka schilder bleef een goede vriend tot het einde.

Jan Paul was een begenadigde fotograaf en maakte talloze foto’s, ook van bezoekende lama’s w.o. Z.H. de Dalai Lama. Een aantal jaar geleden heeft Jan Paul zijn hele collectie aan het Lama Yeshe Wisdom Archive geschonken waardoor zijn oeuvre behouden is en blijft.

Jan Paul stond ook aan de wieg van andere centra: zijn vrouw Margot heeft Dagpo Rinpochee voor het eerst uitgenodigd naar Nederland en ook Gelek Rinpochee gaf zijn eerste les in Nederland in het Maitreya Instituut. Na de werkzame periode bij het M.I van Geshe Ngawang Zopa, en doordat Jan Paul z’n vrouw Margot zo geraakt was door zijn lessen, ondersteunde Jan Paul zijn vrouw en ontstond Boeddha’s Gompa, die tegenwoordig voor retraites gebruik maakt van de ruimte van het Maitreya Instituut.

Zonder Jan Paul waren er geen Tibetaanse artsen naar Nederland gekomen. Nadat hij zelf was genezen van reuma dankzij Tibetaanse kruidenpillen en acupunctuur, gunde hij dat ook anderen. Hij nodigde de vrouwelijke amchi (Tibetaanse geneeskundige) Ama Lobsang Dolma naar Nederland en richtte daarna met een aantal anderen de NSTG (Nederlandse Stichting ter bevordering van de Tibetaanse Geneeskunde) op. Zo werden periodiek Tibetaanse amchi’s naar Nederland uitgenodigd, waarvan er momenteel nog enkele in Nederland wonen en een praktijk hebben.

Na zijn pensionering hebben anderen zijn werkzaamheden overgenomen, maar zonder Jan Paul zou er geen Maitreya Instituut zijn geweest, zoals Sjon schrijft.

Het is uit dankbaarheid dat ik de laatste jaren hem - toen hij zorg nodig had vanwege fysieke ongemakken - heb ondersteund, in het besef dat ik mijn geluk aan hem te danken heb. Want mijn geluk komt van het boeddhisme, en dat ik vond in het Maitreya Instituut.

Tot op de laatste dag heeft Lama Yeshe Jan Paul vreugde gegeven, zijn afbeelding hing boven zijn bed, en op de dag voor hij stierf, las Pellha hem voor uit het boek Sterven, Bardo, Wedergeboorte van Lama Yeshe en ze liet hem zelfs zijn stem horen. “Ik ben niet bang om dood te gaan, ik heb vertrouwen in de Dharma,” waren zijn woorden.

Sander schrijft: “Hij heeft een mooi en waardevol leven gehad met een grote bijdrage aan de Dharma.”
Sjon schrijft “JP kennende, zal hij zeker goed terecht komen.”

Hans van den Bogaert schrijft:

Nog voordat het Maitreya Instituut werd opgericht zochten Jan Paul en Margot Kool mij al op in Dharamsala, India, waar ik in 1977 door Yongdzin Ling Rinpochee tot monnik werd gewijd. Daar studeerde ik een aantal jaren bij ven. Geshe Ngawang Dhargye in de LTWA.

Na mijn terugkeer in Nederland in 1983 haalde JP mij over om in MI te helpen met het inmiddels opgerichte centrum in Brughem.

Een jaar later arriveerde de eerste vaste leraar ven. Geshe Konchog Lhundup en dankzij Jan Paul’s vindingrijkheid met financiën kon een vast cursusprogramma worden gestart. 

M.I. werd een van de meest toonaangevende Dharmacentra in Nederland en het was voor mij een duidelijke keuze JP en Margot zoveel mogelijk te helpen bij hun nieuwe onderneming en te assisteren met vertalingen. Via een woonboerderij in Maasbommel en een jeugdherberg in Emst groeide M.I. uit tot haar huidige omvang in Loenen met winkel, drukkerij en langlopende studieprogramma’s o.l.v. diverse leraren van wie ven. Geshe Sonam Gyaltsen als langst zittende leraar nog steeds actief is.

Woorden schieten tekort nu aan het einde van zijn leven de heilzame activiteiten van Jan Paul worden beschreven.

Ik wens dat hij een fortuinlijke menselijke geboorte zal vinden in een welvarende familie met een aangeboren voorkeur voor de Dharma zoals in dit leven, op de lange Mahayana-weg naar het uiteindelijk welzijn van alle ontelbare wezens….

Jan Paul bedankt voor alles 

Hans van den Bogaert (Thubten Tséphèl)

 

Pellha schrijft:

Zoals wel haast iedereen die al langer in het Maitreya Instituut komt wist ik wie Jan Paul was. Mijn eerste bezoek aan het centrum in Emst werd gemarkeerd door het warme en charmante onthaal van Jan Paul in de boekenwinkel. In de laatste driekwart jaar van zijn leven heb ik nog het geluk gehad om hem werkelijk te leren kennen. Ik bezocht hem in Randerode, eerst nog af en toe en later steevast elke maandag. Iets waar we allebei naar uitkeken. Zijn humor, zijn unieke fantasierijke manier om zich in die lastige omstandigheden ‘staande’ te houden, zijn vanzelfsprekende verbondenheid met de Dharma en zijn leraren. Het was voor mij allemaal kostbaar om mee te maken.

Met zijn actieve leven en warmbloedige persoonlijkheid heeft Jan Paul door zijn leven heen vrienden verzameld; zijn dharmavrienden, de mannen van het koor, zijn geliefde petekinderen. En hij laafde zich aan de warmte en betrokkenheid van hen allemaal - op zijn eigen unieke manier..:)

Wat op mij zo’n indruk heeft gemaakt in dit afgelopen jaar is hoe hij ook in staat was nog in deze laatste fase nieuwe vrienden te maken en een werkelijk liefdevolle verbinding aan te gaan. Met Fred (die hij ontmoette op de revalidatieafdeling en zijn vaste fudge-provider), met mij: hij gaf ons zijn liefde en vriendschap, en ik denk dat Fred en ik beiden zijn warmte voor hem beantwoordden.

Afgelopen week realiseerde ik me dat ik in deze korte periode echt van hem ben gaan houden. En hoe bijzonder dat is.

Toen ik die laatste donderdag bij hem was, en we over van alles kletsten (we hebben nog samen ons roestige Italiaans geoefend..) hadden we het erover hoe hij hiermee in de laatste ronde nog aardig wat karma had verzameld . We spraken ook over zijn volgende leven. Hij wilde nog eigenlijk heel veel leuke dingen doen, maar toen ik hem vroeg of hij bang was, was er geen moment twijfel:
“Nee natuurlijk niet, ik heb de Dharma”.
Jan Paul, dankjewel.
Pellha

Fred Bosman schrijft:

Hoe bijzonder kan een vriendschap zijn!? 

Ik snap het nog steeds niet goed. Hoe kan zo’n hechte band ontstaan in amper 1 jaar tijd? Waarom mis ik JP zo erg? Waarom vind ik het zo moeilijk om te schrijven over JP, vanwaar al die emotie?

Jan Paul heb ik ontmoet in Randerode. Mijn schoonvader (Wim) was een tafelgenoot van JP op de revalidatieafdeling. Omdat Wim 2x per week fysio- en ergotherapie kreeg, gingen Christa (mijn vrouw) en ik bijna dagelijks naar Randerode om met hem te oefenen met lopen, fietsen, schrijven en spelletjes te doen. 

Bij de eerste koffieronde vroeg JP steevast aan de verzorging of hij er ook een plakje ontbijtkoek met roomboter bij kon krijgen. Niet altijd was daar tijd of ruimte voor, maar ik wist inmiddels wel waar de koek en boter was verstopt. 

Nadat JP was gewend aan mijn kleine beetje extra aandacht voor hem, vroeg hij of ik voor hem fudge en cola citron wilde kopen bij de AH. Zo gezegd zo gedaan, nadat hij mij had uitgelegd wat fudge is. Ik had toen nog geen idee in welke hoeveelheden JP de fudge consumeerde, bij AH ook niet trouwens.

Nadat mijn schoonvader ontslagen is en JP was verhuisd naar Randerode - Nieuw Millingen, ben ik hem zijn wekelijkse dosis fudge en cola blijven leveren. Om zijn dagen te veraangenamen en zijn wil om actueel te blijven te stillen hebben we een tv meegenomen. JP was daar erg blij mee en ook verrast. Maar steeds als ik ‘s morgens langs kwam las hij teletekst of keek hij journaals en dat voelde bij mij weer heel goed.

Toen ik ergens in maart op bezoek kwam was zijn kamer leeg. ‘JP ligt in het ziekenhuis, we mogen niet vertellen waarom’. De volgende dag heb ik hem daar opgezocht. JP vertelde dat hij nog maar een paar maanden te leven had. Hij was erg aangeslagen en ik ook. 

Vanaf die dag en met het besef van een naderend einde ging ik elke week 2 keer naar hem toe. Inmiddels had AH zijn inkoopstrategie voor fudge aangepast. Ieder bezoekje werd opgeleukt met 2 rondjes cappuccino, espresso een koek of soesjes. Op zijn vraag ‘wie er aan de beurt is om te betalen’ heb ik wel vaak een leugentje om bestwil gepleegd, vergeef me JP!

Inmiddels had JP mij deelgenoot gemaakt van zijn levensloop. Zijn relaties, Margot, Happy, zijn mode verleden etc. Prachtige verhalen en ik genoot als hij er over vertelde. En hij gaf mij een inkijkje in het boeddhisme en het ontstaan van MI en de hoogtepunten.

Ondanks de vooruitzichten bleef JP altijd op zoek naar een mooie toekomst. Liefst wilde hij nog weer trouwen en kinderen krijgen. Of een nieuw bedrijfje opzetten om vluchtelingen te ondersteunen. En terug naar Wissel, dat wilde hij tot de laatste dag.

Op zijn 78 ste verjaardag op 6 mei heeft JP ‘zijn’ koor Doetmaes uitgenodigd. JP wilde zelf ook op het podium maar perse niet in zijn rolstoel, no way. De voorstelling was een groot succes. Familie, vrienden en bewoners en boven al JP zelf genoten van een prachtig optreden van dit bijzondere koor. 
Later hebben we rond de verjaardag van Koosje een lekkere lunch genoten in de kantine van Randerode. Deze feestjes waren belangrijk voor JP. Zijn vrienden samen te zien deed hem zichtbaar goed, we hadden dat graag nog een keer rond de komende feestdagen georganiseerd.

Wat ik heel gaaf vond is dat JP zeker de laatste maanden omringd werd door oude en nieuwe vrienden. Ieder gaf daar om haar/zijn eigen manier samen met JP invulling aan. Zo ontstond er een soort ritme en flow.  Ik merkte dat JP het erg fijn vond om weer uit te kijken naar een volgend bezoekje van bijvoorbeeld Willem, Pellha of Koosje. Ook de steun van Paula, Andy, Lisa, Ruud en Emmy (sorry voor wie ik vergeet) en Maarten en Jan deden hem zichtbaar goed. 
‘Chapeau Team JP’.

Toen ik vorige week donderdag hoorde dat de laatste fase van zijn leven was aangebroken schrok ik mij een hoedje. Ik was dinsdag nog bij hem geweest. Hij was scherper dan ooit en we hebben veel gelachen. Deze had ik totaal niet aan zien komen. Ik ben meteen in de auto gestapt en heb ‘s middags een paar uur aan zijn bed gezeten. Hij heeft belangrijke telefoontjes gedaan en op zijn eigen manier afscheid genomen van belangrijke relaties. Later op de middag is Pellha ook geweest, we zouden de komende dagen intensief op bezoek gaan om JP bij te staan. 

Vrijdag 29 november was ik vroeg uit de veren. Het bericht dat JP was overleden kwam hard aan. Weer niet aan zien komen, ik kon niet geloven dat het zo snel is gegaan. Voor JP wel het beste, hij heeft niet onnodig geleden. 
Vrijdag j.l. zijn Pellha, Willem en ik bij JP geweest in huis van de Verbinding in Eerbeek. We hebben gezamenlijke herinneringen opgehaald en op een hele fijne en warme manier afscheid genomen van JP. 

Hoe bijzonder kan een vriendschap zijn?

JP en ik zijn in 1 jaar vrienden voor het leven geworden. Ik ga hem missen en zal vaak aan het terugdenken. Een uniek mens! 
‘JP: heel erg bedankt voor deze mooie tijd samen, het ga je goed’.

Ik wens Ruud, Emmy en Lozang heel veel sterkte en mooie herinneringen.

Fred Bosman

Lisa Weber writes:

“Jan Paul was there from the moment I was born, taking photos of me that will no doubt stay with me until I die. He was my “Godfather” or, as we joked, my “Buddha father”. And Margot was my “Buddha mother”. Joking aside, though, these labels took on increasing meaning throughout my life, as I learnt about all that they did to support the sangha in both their immediate environment and wider afield. They were true “Spiritual Warriors”, as my mum would call them, and it is this imprint that will stay in my heart for as long as I call myself a “Buddha daughter”. Thank you, Margot. Thank you, Jan Paul. May you be reunited along the path and may you continue to benefit many sentient beings… To the Boss!”

 

Ga terug