Wie we zijn

Al ruim 40 jaar zet het Maitreya Instituut zich enthousiast in om zoveel mogelijk mensen te laten ervaren wat de rijke traditie van het Tibetaans boeddhisme kan betekenen in jouw leven. Wat dat is, zie je samengevat terug in ons motto: ‘Warm Hart, Heldere Geest’.

Ons doel

We willen een bijdrage leveren aan het geluk van iedereen. We willen handvatten bieden in het omgaan met uitdagingen en tegenslagen. Maar daar stopt onze ambitie niet. Ons geluk staat immers niet los van het welzijn van de anderen om ons heen. We willen graag mensen inspireren om hun persoonlijke ontwikkeling niet als een doel op zich te zien, maar als een middel om anderen beter te kunnen helpen. Dat is de grote visie van de ‘Mahayana traditie’. Deze visie vormt het hart van onze organisatie en is onze belangrijkste drijfveer. 

Waar we voor staan

We zijn onderdeel van een netwerk van 165 centra over de hele wereld, de FPMT. Daar zijn we trots op, want het is naast onze identiteit ook een kwaliteitskeurmerk. De cursussen en het uitgebreide studiemateriaal zijn stevig geworteld in de authentieke traditie en tegelijkertijd zeer relevant voor de moderne tijd.

Tibetaans boeddhisme

Het boeddhisme zoals dat in Tibet is bewaard gebleven, is uitzonderlijk compleet. Je zou kunnen zeggen dat het alle andere vormen van boeddhisme in zich heeft. Al deze onderdelen van het boeddhisme worden in een helder, overzichtelijk geheel gepresenteerd. 

Eén van de vier grote Tibetaans boeddhistische tradities is de ‘Gelug’ school. Daar horen wij bij. Deze traditie benadrukt het belang van een juist begrip. Zonder kennis en inzicht heeft onze meditatie geen fundament. Dan hangt het als het ware in de lucht. Daarom zal je zien dat er veel aandacht wordt besteed aan studie. De sterke nadruk op onderzoek en begrip, in tegenstelling tot geloof, sluit goed aan bij onze westerse mentaliteit.

Link naar onze studieprogramma's.

Inspiratie

De Dalai Lama is één van onze belangrijkste bronnen van inspiratie. Hij voert al meer dan 30 jaar intensieve en inspirerende dialogen met vooraanstaande wetenschappers. Deze dialogen betreffen allerlei aspecten van de wetenschap, o.a. natuurkunde en neurowetenschappen. De boeddhistische traditie wortelt in het verleden en heeft veel te bieden in de actualiteit: juist nu!

Lama Yeshe en Lama Zopa Rinpoche hebben deze eeuwenoude traditie op een inspirerende en vernieuwende manier weten te presenteren aan een westers publiek. Zonder iets te versimpelen of weg te laten, brengen zij door hun frisse en energieke presentatie de filosofische inzichten van de Boeddha tot leven. Daar kunnen we iets mee.

Bekijk ons uitgebreide programma in Amsterdam en Loenen

Een stukje geschiedenis

Eind jaren ’60 was het de tijd van de hippies. Veel jongeren werden aangetrokken door de spirituele sfeer van India en Nepal, zo ook Paula de Wijs. In die tijd ontmoette zij daar een Tibetaanse leraar. Lama Thubten Yeshe had de gave om jonge westerse mensen enthousiast te maken voor meditatie en boeddhisme. Het Tibetaanse woord voor spirituele leraar is ‘lama’.

Hij sprak Engels, op zijn unieke manier. Maar het kwam over. En hoe! Terug in Nederland organiseerde Paula samen met Jan-Paul en Margot Kool, diverse cursussen in het Tibetaans Boeddhisme. Dat sloeg aan en in december 1979 werd de stichting Maitreya Instituut opgericht. Paula is nog steeds zeer betrokken bij het Maitreya Instituut.

In 1982 kreeg het centrum voor het eerst een eigen plek, in Bruchem, maar er was toen nog geen vaste leraar. Lama Yeshe vroeg Geshe Konchog Lhundup om naar Nederland te komen. ‘Geshe’ is een titel die een monnik of non kan krijgen na het succesvol volbrengen van een intensief studieprogramma in het klooster. Die studie duurt ca. 18 tot 20 jaar. 

In juni 1984 arriveerde Geshe Konchog als vaste leraar. Het instituut was ondertussen verhuisd naar Maasbommel. Het aantal cursisten groeide gestaag en geleidelijk aan ontstond de behoefte aan een groter pand. In september 1987 verhuisden we daarom naar een voormalige jeugdherberg in de bossen bij Emst. In 1992 ging Geshe Konchog Lhundup met pensioen.

Over de loop van de jaren hebben vele internationale gastdocenten lesgegeven in het Maitreya Instituut, en net als altijd werden ook deze lezingen opgenomen en getranscribeerd. Inmiddels is dat een indrukwekkend archief geworden.

Op verzoek van Lama Zopa Rinpoche (de opvolger van Lama Yeshe), arriveerde in juni 1992 de nieuwe leraar, Geshe Sonam Gyaltsen. Deze Tibetaanse senior monnik en geleerde uit het Ganden klooster geeft inmiddels alweer meer dan 25 jaar les en woont in het Maitreya Instituut in Loenen.

In 1998 openden we een tweede centrum, aan de Brouwersgracht in Amsterdam. Een jaar later kwam de Australische non Kaye Miner naar Nederland, om de lessen, poedja’s en meditaties van het Maitreya Instituut in Amsterdam te verzorgen. Van begin 2003 tot eind 2009 was ze daarnaast ook nog directeur van het Maitreya Instituut in Emst. In 2017 moest zij om gezondheidsredenen helaas stoppen met lesgeven.

Van 2006 tot half 2008 kwam een tweede leraar, Geshe Ngawang Zopa ons helpen om het lesprogramma verder uit te breiden. 

2012 was een jaar van grote veranderingen voor het Maitreya Instituut. Het centrum in Amsterdam verhuisde van de Brouwersgracht naar de Tilanusstraat, en het centrum in Emst verhuisde naar een voormalig hotel in Loenen op de Veluwe. Een jonge Geshe uit het Sera klooster, Geshe Sonam Ngodrup, kwam naar Loenen en wist een nieuwe groep cursisten razend enthousiast te maken voor de Dharma. Samen met zijn vertaler, een Canadese monnik woonden ze 5 jaar in Loenen. Geshe Sonam Ngodrup komt eens per jaar als gastdocent terug naar Nederland.

In Loenen geeft Geshe Sonam Gyaltsen nog altijd les, ook al is hij het iets rustiger aan gaan doen wegens zijn hoge leeftijd. In Amsterdam biedt de Nederlandse monnik Losang Gendun een gevarieerd programma van lessen en meditaties. In beide centra is een team van ervaren en getrainde docenten, trainers en begeleiders die naast de hoofddocent de vele activiteiten begeleiden zoals retraites, poedja’s en workshops. Iedere docent heeft zijn of haar unieke stijl.

Ruim 40 jaar kennis en ervaring. Hoe meer je leert, hoe meer je beseft hoeveel je nog niet weet. Dat geldt zeker voor het boeddhisme. Het is een ontdekkingsreis die de moeite meer dan waard is. Wij hebben gemerkt dat het heel waardevol is om die reis samen met anderen te kunnen maken. Ga je mee? Er is zoveel te ontdekken.

In dit interview met Jan-Paul Kool (gepensioneerd in 2014) vind je nog veel meer achtergronden over de historie van het Maitreya instituut.