Interview met Annelies van der Heijden
“You are not alone, because all the time there are numberless Buddhas and Bodhisattvas surrounding you, everywhere loving you, guiding you, that is what they do.” - Lama Zopa Rinpoche
Wie ben ik en waar kom ik vandaan?
Ik ben geboren in Voorburg, maar groeide op in Nijmegen en met name Brabant. Mijn vader verplaatste geregeld voor zijn werk, en keerde uiteindelijk weer terug naar zijn vertrouwde Rabobank in Eindhoven. Mijn moeder werd geboren in Alkmaar, is kaasmeisje geweest, zelfs afgebeeld op ansichtkaarten, en is altijd een toonbeeld van dienstbaarheid voor mij geweest. Zolang ik me kan heugen deed ze aan vrijwilligerswerk, was heel vrijgevig maar had een calvinistische zuinigheid naar zichzelf. Mijn vader kwam uit Brabant en had een katholieke achtergrond. We gingen als goed Brabants gezin elke zondag naar de kerk. Mijn vader deed ook veel vrijwilligerswerk onder meer voor de kerk. Hij heeft de oorlog duidelijk meegemaakt als jongeman, waarvan er vijf hele belangrijke jaren zijn ‘afgepakt’ zoals hij dat zelf altijd noemde. Hij kwam uit een groot en veel armer gezin dan mijn moeder en ervaarde wat het was om niet alle vrijheden en mogelijkheden te hebben. Hun beiden karaktereigenschappen van waardering voor eenvoud, zuinigheid en het niet allemaal vanzelfsprekend vinden, probeer ik ook te koesteren ondanks alle rijkdom die ik nu zelf heb.
“De toewijding van mijn vader en ook moeder aan de kerk raakte verstoord door alle schandalen.”
De toewijding van mijn vader en ook moeder aan de kerk raakte verstoord door alle schandalen, ook dichter bij huis. Voor mijn gevoel is mijn vader daarna altijd wat zoekende geweest naar vervanging en heeft deze niet echt gevonden. Tegelijk bleef hij een heel opgewekt, liefdevol en tevreden mens. Over het boeddhisme hadden we samen wel gesprekken maar nooit zo lang of diepgaand. Boeddhisme was volgens hem toch ook weer een religie met 10 geboden en waar hij teleurgesteld in was geraakt. Mijn moeder, die 29 jaar geleden heel plotseling overleed, had volgens mij nooit behoefte aan iets vervangend in die zin.
Ik heb in Nijmegen gestudeerd en ging daarna als diëtiste werken in het O.L.V.G. in Amsterdam. Ik was niet alleen geïnteresseerd in materiële voeding maar ook het immateriële, de verbondenheid van alles en het grotere geheel. Ik ben toen mijn kennisgebied gaan uitbreiden en ben opleidingen gaan doen voor yoga docente en shiatsu therapeut. Dit is een vorm van manuele therapie met een holistische benadering van gezondheid, gebaseerd op TCM (Traditional Chinese Medicine). In die periode maakte ik ook kennis met chi kung. Dit is een bewegingskunst die ook uit het oosten komt, met de basis in de gevechtskunst, maar met ook eenzelfde preventieve, holistische kijk op gezondheid en het grotere geheel.
“We boden toen ook yogalessen aan als fysieke component bij de boeddhistische lessen van Venerable Kaye Miner. Deze mix is fantastisch.”
Jarenlang, en vanaf het begin, heb ik in de voormalige locatie van het Maitreya Instituut in Amsterdam gewerkt als shiatsu therapeut en yoga docent. We boden toen ook yogalessen aan als fysieke component bij de boeddhistische lessen van Venerable Kaye Miner. Deze mix is fantastisch. We liepen toen wat voor de troepen uit. Sinds die tijd is yoga en ook mindfulness /mediatie geëxplodeerd en zien nu ook veel Dharma leraren de waarde van deze combinatie.
Lichaam en geest zijn ook zo nauw verbonden. We kunnen veel leren van de preventieve en holistische benadering uit het oosten. Hierbij zie je voedende en ook destructieve relaties en interacties. Niet alleen binnen ons eigen microsysteem maar ook buiten ons, in de grotere macrokosmos. Gelukkig lijkt dit inzicht hier ook steeds meer door te dringen met aandacht voor preventie en voor het zelf herstellend vermogen van ons systeem. Het moet ook wel want effecten worden steeds meer zichtbaar.
Mijn grootste passie, als ik kijk waar ik de meeste tijd aan besteed, is naast zelf blijven studeren, het werk van (voormalig) Lama Yeshe en Lama Zopa Rinpoche, de oprichters van het Tibetaans Boeddhistische FPMT, te ondersteunen daar waar ik kan. Dit verklaart ook mijn betrokkenheid bij het Maitreya Instituut. Als ik terugkijk zie ik dit ook terug in de diverse activiteiten sinds de oprichting van MI Amsterdam in 1997. Jarenlang was ik voorzitter van het landelijke MI bestuur, nog meer jaren was ik assistent van de centrumdirecteur(en) en spc (spiritual program coördinator) en nu besteed ik veel tijd en aandacht aan het faciliteren van DB (Discovering Buddhism) en andere dingen. Binnen FPMT internationaal was ik jarenlang de FPMT European Coördinator en tot op heden ben ik actief betrokken bij een aantal seminars/trainingen. Zoals de FSS (Foundation Service Seminar) en inmiddels ook de TDSS (Teacher Development Service Seminar).
Als ik even uit mijn hoofd wil, dan ga ik sporten of in de tuin werken, lekker buiten met mijn handen in de aarde.
Mijn reis binnen het Boeddhisme
In 1992 ben ik met vriendin Annette een jaar lang op reis geweest naar Zuid Oost Azië. Al veel langer had ik affiniteit met het oosterse gedachtengoed en ik herinner me dat ik als student yoga deed en ik werkelijk waar de enige jeugdige was. We wilden niet alleen maar zoveel mogelijk ‘landjes hoppen’ en zijn daarom voor de reis begon een cursus oosterse filosofie gaan volgen aan de Volksuniversiteit in Amsterdam. Daar maakte we kennis met een docente die ons wees op een stilte retraite in Bodhgaya en dat werd het beginpunt van onze reis.
“Het beeld staat nog helder op mijn netvlies, deze indrukwekkende, inspirerende en zeer dynamische Australische non.”
Een paar maanden later, na prachtige wandeltochten in Nepal, viel ons oog op de 10-daagse Introductie Tibetaans Boeddhisme in het Kopan klooster. Dit heeft een onuitwisbare indruk bij ons achtergelaten, zeker ook door degene die deze cursus gaf, Venerable Robina Courtin. Daar zaten we dan, deels zoekende backpackers, deels toegewijde boeddhisten, opgepropt in de prachtige oude gebedsruimte van Kopan. Het was de laatste cursus in die ruimte voor ze afgebroken zou worden en plaats zou maken voor de huidige grote nieuwe gebedsruimte. Het beeld staat nog helder op mijn netvlies, deze indrukwekkende, inspirerende en zeer dynamische Australische non met in haar hand het dikke boek ‘Liberation in The Palm of Your Hand’. Haar lessen waren een rijke mix van diepe kennis, een grote dosis (zelf) humor en eigen persoonlijke levenservaringen, ook die ze had gehad met Lama Yeshe. Het was lachen en huilen tegelijk, confronterend, onconventioneel maar hier is voor mij en Annette het zaadje geplant, niet alleen voor het Tibetaans boeddhisme maar zeker ook voor een sterke band met FPMT. Ik zie ons nog direct na de cursus, op verzoek van Venerable Robina, vrijwilligerswerk doen in het FPMT-centrum in Kathmandu. Wat dat betreft is er weinig verandert.
Terug in Nederland wilde ik de studie en de draad met FPMT oppakken en ben toen lessen gaan volgen bij Geshela in Maitreya Instituut Emst. Toen MI Amsterdam vrijwilligers zocht voor haar nieuw op te richten centrum heb ik me direct aangemeld. Sinds die tijd ben ik dus meer dan fulltime betrokken geraakt bij MI en FPMT in de diverse rollen zoals hierboven genoemd.
Ik voel me enorm bevoorrecht dat ik veel zeer gekwalificeerde leraren heb mogen ontmoeten en heel veel onderricht heb mogen ontvangen. Leraren zoals Dagpo Rinpoche en Gelek Rinpoche die, zoals Lama Yeshe en Lama Zopa Rinpoche, als eerste generatie leraren/ Rinpoche’s, vanuit Tibet gevlucht zijn en westerlingen lieten kennismaken met het Tibetaans Boeddhistische gedachtengoed. Daarnaast heb ik veel gereisd om bij veel lessen en retraites van Lama Zopa Rinpoche en ook andere leraren aanwezig te kunnen zijn. Lama Yeshe heb ik niet gekend maar zijn lessen maken diepe indruk op me. Zoals Gelek Rinpoche was ook Lama Yeshe heel slagvaardig in het raken en inspireren van de westerse geest. Door al het vrijwilligerswerk voor FPMT/MI heb ik ook persoonlijk kennis kunnen maken met veel bijzondere leraren en uiteraard collega’s uit talloze andere landen. Ik ben altijd geïnteresseerd geweest naar andere FPMT-centra of studiegroepen, niet alleen toen ik Europese coördinator was. Je kunt zoveel van elkaar leren, elkaar inspireren en je krijgt hiermee ook zo’n bijzonder rijk netwerk.
“Ik kan nauwelijks in woorden vatten hoe Lama Zopa Rinpoche FPMT heeft uitgebouwd en nog steeds uitbouwt.”
Ik kan nauwelijks in woorden vatten hoe Lama Zopa Rinpoche FPMT heeft uitgebouwd en nog steeds uitbouwt. Ik kan hier misschien Rinpoche quoten als hij anderen dankt voor werk of inspanningen; ‘wow, wow, wow, amazing, amazing!’ Lama en Rinpoche hebben zoveel teweeggebracht – en nog steeds - over de hele wereld en onder de vlag van FPMT. Met ook zoveel verbinding naar andere terreinen en tradities, zeker niet alleen binnen de Tibetaanse. Tegelijk blijft Rinpoche ook heel trouw aan de missie en grote wens van Lama Yeshe om het Mahayana Boeddhisme te waarborgen en hetgeen in de (lange!) naam van FPMT duidelijk tot uitdrukking komt.
Hoe verstrekkend en met welke vooruitziende blik Rinpoche de toekomst voor FPMT, met al haar centra - projecten, al in gedachten heeft wordt duidelijk als je kijkt naar de Vast Visions. Rinpoche spreekt hierover voor het eerst in 2007 en benoemt hierbij vier algemene categorieën waaronder alle activiteiten en wensen ondergebracht zijn. Zonder enige tijdindicatie voor de realisatie van dit alles maar als je de omvang ziet dan rijkt dit tot heel erg ver in de toekomst. Voor meer informatie over de Vast Visions ga naar: https://fpmt.org/fpmt/vast-vision/ ervan. Ik vind het een ondersteunende en haast troostende gedachte dat we tot in lengte van dagen verbonden kunnen blijven met de organisatie. Het kan me ook helpen op momenten waarin de motivatie of energie wat minder is.
De jaarlijkse verslagen van FPMT geven ook goed inzicht in de omvang en reikwijdte op zoveel gebieden van de organisatie. Voor het meest recente overzicht van 2020 ga naar: https://fpmt.org/fpmt/annual-review/
Iedereen die op welke manier dan ook betrokken is bij FPMT, en dus ook MI, maakt onderdeel uit van deze wereldwijde mandala onder de bezielende leiding van Rinpoche en iedereen die Rinpoche ondersteunt. Dagelijks worden er bijvoorbeeld talloze poedja’s en gebeden gedaan voor alle centra – alle studenten. Ik denk dat het waardevol is als betrokkenen en zeker ook studenten dit weten. Niet alleen als gevoel van ondersteuning maar ook dat ze werkelijk onderdeel uitmaken van een veel groter geheel. Soms benoem ik dit ook als studenten het gevoel hebben dat ze wat ‘alleen’ zijn of snel een leraar moeten hebben – hiernaar op zoek zijn – omdat voor hun gevoel alleen een persoonlijke relatie leraar - student van waarde is of noodzakelijk.
Naast al het, veelal organisatorische vrijwilligerswerk voor de organisatie, had ik ook veel behoefte aan verdieping in de vorm van meer studie. Ik heb toen het grote voorrecht gehad om drie jaar lang full time het FPMT Basic Programma (BP) te volgen bij Istituto Lama Tzong Khapa, in Pomaia, Italië, een van de oudste en grootste centra van FPMT. Ons programma was vrij uniek door ook samenwerking met de Pisa Universiteit. Lama Yeshe en Lama Zopa Rinpoche hebben het BP-programma samengesteld om westerlingen een goed fundament te geven in de Tibetaanse filosofie en omdat het merendeel niet – nooit - in staat zal zijn dit te bestuderen in de kloosters zoals dat van oudsher gebeurde. Het BP-programma bestaat uit 9 modules en is bepaald niet basic. Studenten die dit afgerond hebben, hebben een heel mooi fundament en kunnen zich met deze kennis vervolgens nuttig maken op allerlei plekken in de organisatie als ze willen.
“Het boeddhisme heeft mijn hele leven en mijn levensinstelling in grote mate bepaald.”
Het boeddhisme heeft mijn hele leven en mijn levensinstelling in grote mate bepaald. Als ik niet met het boeddhisme in aanraking was gekomen, was ik mogelijk nog steeds diëtiste in het ziekenhuis geweest. Dat was ook goed geweest maar ik voel me bevoorrecht dat ik al bijna 25 jaar lang zoveel heb kunnen doen voor de organisatie en heb kunnen bijdragen aan het grotere geheel.
Ik faciliteer, ik voel me geen leraar
Volgens de FPMT, en na afronding van de BP, ben ik gecertificeerd als leraar. Hetgeen ook mogelijk maakt dat ik op dit moment het FPMT-programma ‘Discovering Buddhism’ faciliteer in MI Amsterdam. Ik voel mezelf geen leraar, al helemaal niet in het licht van alle leraren die ik heb mogen ontmoeten, en ook niet gezien de kwalificaties die daarvoor genoemd staan in de teksten. Discovering Buddhism (DB) is zoals het heet ‘discovering’, niet om boeddhist te worden. Waarin eenieder pakt wat voor zijn/haar leven op dit moment nuttig is of van belang.
“Discovering Buddhism (DB) is zoals het heet ‘discovering’, niet om boeddhist te worden.”
Het programma bestaat uit in totaal 14 modules waarvan de laatste module door studenten zelf gedaan wordt. Ik neem voor elke module 6 avonden, los nog van een extra meditatie oefenochtend per module, dus het programma beslaat ruim 2 jaar. De basis van dit programma is de Lam Rim – het graduele pad tot aan de verlichting – de staat van Boeddha.
De Lam Rim is onwaarschijnlijk veelomvattend, diepgaand en nog steeds zeer actueel. Ik probeer echter in de lessen en voor mijn studenten een vertaalslag te maken naar de huidige 21ste -eeuwse samenleving. Ik wil studenten uitnodigen, ondersteunen, leren begrijpen en verbinding laten maken met vele, vaak ook nieuwe, concepten, die niet in onze cultuur zitten, waarmee wij niet zijn groot gebracht. Dit past volledig in de manier waarop iedereen het boeddhisme geadviseerd wordt te benaderen en zoals de Boeddha zelf al aangaf. Geloof me niet op mijn woord maar onderzoek alles kritisch en met een open blik.
“Hoe kan ik de zuivere diepzinnige Dharma vanuit onze traditie brengen zonder het te verdunnen, tekort te doen, maar op zo’n manier dat het inspireert, aanzet tot nadenken, niet tot ontmoediging.”
Het lesgeven maakt dat ik ontzettend veel met de stof en inhoud bezig ben. Hoe breng ik dingen, hoe kan ik actuele zaken gebruiken – vertalen. Welk aanvullend materiaal – ook vanuit andere kennisgebieden - is zinvol. Hoe kan ik de zuivere diepzinnige Dharma vanuit onze traditie brengen zonder het te verdunnen, tekort te doen, maar op zo’n manier dat het inspireert, aanzet tot nadenken, niet tot ontmoediging. Ik leer daarnaast ontzettend veel van alle studenten. Ze laten me zien wat erbij henzelf speelt, en ook in de maatschappij. Mijn blik is natuurlijk in die zin heel beperkt. Een belangrijk en altijd terugkerend onderdeel in mijn les zijn de discussie groepjes tussen de studenten onderling. Het geeft de mogelijkheid tot inhoudelijke discussie, het vrijuit kunnen delen van ervaringen en dit is zo enorm waardevol.
Wanneer heb je de ruimte of gelegenheid in je dagelijkse leven om over onderwerpen zoals de zin van het leven, de dood, de complexiteit van de geest van gedachten te wisselen met anderen? Op zo’n manier geef je samen betekenis aan de inhoud van de lessen, ook op een persoonlijke manier.
Het faciliteren van de Dharma brengt ook wel een grote verantwoordelijkheid met zich mee. Al het materiaal gaat over de geest, over persoonlijke ervaringen. De geest en de geest training is heel delicaat dus hier moet je heel voorzichtig en zorgvuldig mee omgaan.
Om als leraar gecertifieerd te zijn betekent voor mij nog niet dat het per se zinvol is om vervolgens ook les te gaan geven. Ik verzorgde al langer wat programmaonderdelen maar voordat ik me aan de ruim twee jaar DB wilden verbinden wilde ik zeker weten of dit ook werd gesteund door Rinpoche. Rinpoche heeft me erg aangemoedigd.
Ik kan me voorstellen dat ik naast de Dharma ook wat van de rijkdom van de FPMT-organisatie kan overdragen vanwege alle rollen die ik inmiddels achter de rug heb. In die zin voel ik me wel een soort enthousiaste ambassadeur van Rinpoche en FPMT, en kan ik studenten bewust laten worden van het grotere unieke geheel en hierin ook wat eigen ervaringen delen.
TIPS & ADVIES van Annelies
Voor je meditatie
- Begin klein, hou het kort en probeer vol te houden, vanuit zachtheid
- Hou het plezierig, heb niet te veel - liefst geen - verwachtingen, wees (eens) niet resultaatgericht, bedenk elk stapje is er een
- Verdiep je eerst een beetje in meditatie – wat is het? – door bijvoorbeeld hierover te lezen. Dan weet je direct wat het niet is. Want het is bijvoorbeeld:
- niet alleen je hoofd leeg maken
- niet niets mogen denken of voelen
- niet lekker ‘spacen’, zittend op een kussen
Voor je dagelijkse beoefening
- Probeer een krachtige – compassievolle - intentie aan het begin van de dag te maken, dit maakt je slagvaardiger en gerichter. Het is ook een mooi geheugensteuntje tijdens de dag en als afsluiting van de dag.
- Probeer de ‘obstakels’ die je tegenkomt, zoveel mogelijk te zien als een mogelijkheid om te groeien, alles is te gebruiken om van te leren, inzicht te vergroten
- Neem jezelf niet te serieus. Probeer niet zo hard het beeld dat je van jezelf hebt te beschermen of hoog te houden. Kijk naar leraren zoals His Holiness de Dalai Lama, Rinpoche en de enorme ‘lichtheid’ waarmee zij in het leven staan, met continue humor en een grote glimlach. Zij zijn de ultieme belichaming van zowel compassie alsook wijsheid, de twee noodzakelijke vleugels op ons pad
Waar begin je als je het gewoon nog niet weet
- Probeer het boek ‘Buddhism for Dummies’ door auteurs Jonathan Landaw, Stephan Bodian and Gudrun Bühnemann. Jonathan is een van de (oudere) FMPT leraren, komt ook uit de Tibetaans Boeddhistische traditie. Dit is een heel toegankelijk boek en een mooie eerste stap om meer begrip te krijgen over het boeddhisme.
- Loop binnen bij de kennismakingsbijeenkomsten die MI Loenen aanbiedt (als dat weer kan – mag). Dan hoef je niet gelijk een cursus te volgen, maar krijg je eerst persoonlijk een beeld van de mensen, de omgeving en de mogelijkheden en kun je alvast wat vragen stellen die voor jou belangrijk zijn.
- Neem deel aan een introductiecursus als je al een beetje wilt starten en medestudenten wilt ontmoeten (bijv. de Boeddhisme in een Notendop of Meditatie 101).
- Neem vooral je tijd om te onderzoeken of het aanspreekt en wat je dan aanspreekt.
Inspirerend boek
‘How To Practice Dharma – teachings on the eight wordly dharmas’. Dit is het eerste boek van de FPMT-lineage series van Lama Zopa Rinpoche, uitgebracht door de Lama Yeshe Wisdom Archive (LYWA), en heel aantrekkelijk geschreven, door editor Gordon McDougall.
Inspirerende gebeden: zie bijlagen hieronder
- The Four Immeasurable Thoughts – een gebed met een universele boodschap en de kern van het boeddhisme
- Dedication door Master Shantideva – een zeer aansprekend gebed – aspiraties - of je nu boeddhist bent of niet en tevens één van de favorieten van His Holiness de Dalai Lama
- The Eight Verses of Thought Transformation door Geshe Langri Thangpa – een gebed – gedachten training - voor de meer ervaren boeddhist.
Inspirerende Quote
“Our problem is that inside us there's a mind going, "Impossible, impossible, impossible. I can't, I can't, I can't." We have to banish that mind from this solar system. Anything is possible; everything is possible. Sometimes you feel that your dreams are impossible, but they're not. Human beings have great potential; they can do anything. The power of the mind is incredible, limitless.” - Lama Yeshe
Inspirerend videomateriaal
De volgende twee boeddhistische documentaires geven je meer inzicht in het Tibetaans Boeddhisme en zijn ook weer FPMT gerelateerd
- Geshema – deze documentaire geeft je inzicht in het leven van de eerste nonnen die de hoogste boeddhistische leraar status bereiken de ‘Geshe’, in dit geval ‘Geshema’, een unicum in de geschiedenis. Een van de ‘beste’ nonnen komt uit het Kopan nonnenklooster
- The Unmistaken Child – deze documentaire neemt je mee in de jarenlange zoektocht naar de reïncarnatie van Geshe Lama Konchog, een van de oudere leraren van FPMT
BIJLAGEN – 3 gebeden
The Four Immeasurable Thoughts
1. How wonderful it would be if all sentient beings were to abide in equanimity, free of hatred and attachment. May they abide in equanimity.
2. How wonderful it would be if all sentient beings had happiness and the causes of happiness. May they have happiness and its causes.
3. How wonderful it would be if all sentient beings were free of suffering and its causes. May they be free of suffering and its causes.
4. How wonderful it would be if all sentient beings were never separated from the happiness of higher rebirth and liberation.
The Four Immeasurable Thoughts – the ‘uncommon’ Mahayana version
1.
How wonderful it would be if all sentient beings were to abide in equanimity, free of hatred and attachment.
May they abide in equanimity.
I, myself, will cause them to abide in equanimity.
Please, Guru-Deity, grant me blessings to be able to do this.
2.
How wonderful it would be if all sentient beings had happiness and the causes of happiness.
May they have happiness and its causes.
I, myself, will cause them to have happiness and its causes.
Please, Guru-Deity, grant me blessings to be able to do this.
3.
How wonderful it would be if all sentient beings were free of suffering and its causes.
May they be free of suffering and its causes.
I, myself, will cause them to be free of suffering and its causes.
Please, Guru-Deity, grant me blessings to be able to do this.
4.
How wonderful it would be if all sentient beings were never separated from the happiness of higher rebirth and liberation.
May they never be separated from these.
I, myself, will cause them never to be separated from these.
Please, Guru-Deity, grant me blessings to be able to do this.
Dedication by Master Shantideva
May all beings everywhere
Plagued by suffering of body and mind
Obtain an ocean of happiness and joy
By virtue of my merit
May no living creature suffer
Commit evil, or ever fall ill
May no one be afraid or belittled
With a mind weighed down by depression
May the blind see forms
And the deaf hear sounds
May those whose bodies are worn with toil
Be restored on finding repose
May the naked find clothing
The hungry find food
May the thirsty find water
And delicious drinks
May the poor find wealth
Those weak with sorrow find joy
May the forlorn find hope
Constant happiness and prosperity
May there be timely rains
And bountiful harvests
May all medicines be effective
And wholesome prayers bear fruit
May all who are sick and ill
Quickly be freed from their ailments
Whatever diseases there are in the world
May they never occur again
May the frightened cease to be afraid
And those bound be freed
May the powerless find power
And may people think of benefitting each other
For as long as space remains
For as long as sentient beings remain
Until then may I too remain
To dispel the miseries of the world
Eight Verses of Thought Transformation by Geshe Langri Thangpa
1. Determined to obtain the greatest possible benefit
From all sentient beings,
Who are more precious than a wish-fulfilling jewel,
I shall hold them most dear at all times.
2. When in the company of others,
I shall always consider myself the lowest of all,
And from the depths of my heart
Hold others dear and supreme.
3. Vigilant, the moment a delusion appears in my mind,
Endangering myself and others,
I shall confront and avert it
Without delay.
4. Whenever I see beings who are wicked in nature
And overwhelmed by violent negative actions and suffering,
I shall hold such rare ones dear,
As if I had found a precious treasure.
5. When, out of envy, others mistreat me
With abuse, insults, or the like,
I shall accept defeat
And offer the victory to others.
6. When someone whom I have benefited
And in whom I have great hopes
Gives me terrible harm,
I shall regard that person as my holy guru.
7. In short, both directly and indirectly,
Do I offer every happiness and benefit to all my mothers.
I shall secretly take upon myself
All their harmful actions and suffering.
8. Undefiled by the stains of the superstitions
Of the eight worldly concerns,
May I, by perceiving all phenomena as illusory,
Be released from the bondage of attachment.