Wat zijn vadjra en bel?

Vadjra en bel zijn veelgebruikte objecten in boeddhistische tantra, maar wat beteken ze? 

De vadjra

De leer van de tantra wordt ook het Vadjrayana of Vadjra-voertuig genoemd, wat al aangeeft hoe belangrijk het symbool van de vadjra is.

De vadjra is waarschijnlijk afgeleid van een scepter en mogelijk een wapen, en kan zijn oorsprong hebben in de scepter van een heerser, een drietand en de staf van bedelmonniken, en symboliseert 'onverwoestbaar zijn'. Het wordt daarom soms ook vertaald als diamant.

Om een indruk te geven van de enorm uitgebreide symbolische betekenis van de objecten die in de Tibetaans boeddhistische tantra worden gebruikt, volgt hieronder een verkorte samenvatting uit het boek "The Encyclopedia of Tibetan Symbols and Motifs" van Robert Beer.

"In het midden van de vadjra zit een afgeplatte bol die de dharmata voorstelt als de 'sfeer van de werkelijke realiteit'. Deze bol is van binnen verzegeld door de lettergreep HUM, waarvan de drie componenten vrijheid van karma (Hetu), vrijheid van conceptueel denken (Uha) en de grondeloosheid van alle dharma's (M) voorstellen. Aan weerszijden van de bol zijn drie ringen die de spontane gelukzaligheid van de Boeddha-natuur symboliseren als leegte, tekenloosheid en moeiteloosheid. Uit de drie ringen aan weerszijden komen twee achtbladige lotussen. De zestien bloembladen tonen de zestien soorten van leegte. De bovenste lotusbloemblaadjes symboliseren ook de acht bodhisattva's, en de acht onderste bloemblaadjes, hun acht vrouwelijke consorts. Boven de lotusbasis is een reeks van drie parelvormige ringen, die de zes perfecties van geduld, vrijgevigheid, discipline, inspanning, meditatie en wijsheid symboliseren. Een volle maanschijf bekroont elk van de lotussen, en die symboliseert de volledige realisatie van absolute en relatieve bodhicitta. Uit de maanschijven komen vijf taps toelopende spaken, die een soort bol vormen. De vier [buitenste] gebogen spaken buigen naar binnen naar de centrale stang, en symboliseren dat de vier aggregaten (vorm, gevoel, perceptie en motivatie) afhangen van het vijfde aggregaat van bewustzijn. De vijf bovenste spaken van de vadjra zijn de vijf Boeddha's (Akshobhya, Vairochana, Ratnasambhava, Amitabha en Amogasiddhi), en de eenheid van hun vijf wijsheden, attributen en kwaliteiten. De vijf onderste spaken geven de vrouwelijke partners van de vijf Boeddha's (Mamaki, Lochana, Vadjradhatvishvari, Pandara en Tara) weer, en de eenheid van hun kwaliteiten en attributen. De vijf Boeddha's en hun partners verpersoonlijken de eliminatie van de vijf aggregaten van persoonlijkheid. De tien spaken samen symboliseren de tien perfecties (de zes bovengenoemde plus bekwame middelen, aspiratie, innerlijke kracht en zuiver bewustzijn); de 'tien niveau's' van realisaties van een bodhisattva; en de tien hemelsrichtingen. Elk van de buitenste spaken komt uit het hoofd van een makara (zeemonster). De vier makaras symboliseren de vier onmetelijke gedachten (medeleven, liefde, sympathieke vreugde en gelijkmoedigheid); de vier deuren van bevrijding; de verovering van de vier Mara's; de vier activiteiten van karma; de vier gezuiverde elementen; en de vier vreugden .

De uiteinden van de centrale spaak kunnen de vorm hebben van een taps toelopende piramide of een juweel met vier facetten, dat de berg Meru voorstelt als het axiale centrum van zowel de uitwendige macrokosmos als de inwendige microkosmos. De symetrie van de vadjra vormt de eenheid van relatieve en absolute waarheid. "

 

Het bovenstaande gaat over de meest voorkomende versie van de vijfpuntige vadjra. Er zijn echter ook de eenpuntige, driespakige en negenspakige vadjra, de dubbele vadjra (zie links) enz., elk met hun eigen uitgebreide symboliek.

 

De bel

Bij tantrische rituelen wordt de vadjra vaak in de rechterhand en de bel in de linkerhand gehouden. In deze combinatie symboliseert de vadjra methode, gelukzaligheid en mannelijke aspecten, en de bel symboliseert wijsheid, leegte, en vrouwelijke aspecten. De bel symboliseert het geluid van de Dharma en wordt vaak gebruikt in tantrische rituelen om geluid te offeren.

De bel heeft traditioneel een handvat, gevormd door een halve vadjra (de 5 spaken zijn de vijf vormen van mystieke wijsheid). Hieronder staat het gezicht van Boeddha Vairochana - de incarnatie van universele waarheid. Op de schouder van de bel liggen 8 lotusbloemblaadjes met lettergrepen erin; de lotusbladeren geven de 8 grote bodhisattvas weer en de lettergrepen zijn hun partners. Zoals je misschien al vermoedt, heeft ook elk detail van de bel een uitgebreide symbolische betekenis. De bel kan zelfs het hele universum symboliseren tijdens de zogenaamde mandala-offerande.

Wanneer je deze objecten vasthoudt, is het de bedoeling dat je je bewust bent van deze symbolische betekenissen zodat je geest ermee vertrouwd raakt. Dit vertrouwd maken met positieve gedachten is het belangrijkste doel van meditatie.