icon-dag-168MG icon-dag-7BP icon-dag-1 icon-dag-8GP icon-dag-9MP icon-dag-3 icon-dag-6OhB icon-dag-2 icon-dag-12T10 icon-dag-13T15 icon-dag-14T25 icon-dag-15T30 icon-dag-11T8 icon-dag-10TP icon-dag-4 icon-dag-5

Dharma-etiquette

 

Het boeddhisme is ontstaan in de Indiase cultuur. Het Maitreya Instituut heeft uit respect een aantal gewoontes overgenomen die heel gewoon zijn in die cultuur, maar misschien wat onwennig voor de meeste Nederlanders. We vatten die gewoontes samen onder de term Dharma-etiquette.

Enkele van de voornaamste regels

  • In het centrum verzoeken we iedereen zich aan de 5 leefregels van het boeddhisme te houden: niet doden (ook geen dieren), niet stelen, niet liegen, geen seksueel (wan-)gedrag en geen bedwelmende middelen als alcohol, drugs of zelfs sigaretten te gebruiken.
  • Monniken en nonnen (de Sangha) zitten in volgorde van inwijding vooraan in de ruimte.
  • De meditatieruimte (gompa) wordt zonder schoenen betreden.
  • De toehoorders staan op totdat de Tibetaanse leraar gaat zitten. In het Maitreya Instituut wordt vaak ter begroeting de mantra van Boeddha Shakyamoeni gereciteerd:
    TAYATHA, OM MOENI MOENI MAHA MOENIE SOHA
  • Leraar en studenten maken vaak neerbuigingen als ze de gompa betreden, maar het maken van neerbuigingen is voor niemand verplicht. Je kunt ook gewoon gaan zitten.
  • Het wordt in oosterse landen als onbeleefd beschouwd om al te bloot of 'opgetut' gekleed in de gompa plaats te nemen, of met je voeten uitgestrekt naar de leraar en/of de afbeeldingen te zitten. Het uitstrekken van de voeten en vooral het richten van de voetzolen naar iemand is in landen als India een grove belediging.

De omgang met Dharma teksten en andere materialen

  • Probeer zorgvuldig met teksten en afbeeldingen van leraren en boeddha's om te gaan. Zij vertegenwoordigen de wijsheid van de Boeddha en als je daarop gaat zitten, eroverheen stapt of ze op de grond legt, getuigt dat van weinig respect en vertrouwen. Hiermee verklein je de mogelijkheden voor jezelf om wijsheid te ontwikkelen. Als je ze verplaatst of vervoert, verpak of bescherm ze dan. Ze kunnen het best worden bewaard op een hoge, schone plek, apart van meer 'wereldlijke' zaken. Leg ook geen andere voorwerpen op dharmaboeken en materialen. Het likken aan de vingers om een bladzijde om te slaan geldt als weinig respectvol en creëert negatief karma.
  • Niet alleen de traditionele Dharma teksten of boeken, maar ook bijvoorbeeld eigen aantekeningen, afbeeldingen van leraren en Boeddha's of andere heilige objecten worden het best met respect behandeld. Hetzelfde geldt voor dharma-kunst, geschreven of gedrukt onderricht in kunstwerken en ook teksten uit andere religies.
  • Overbodige Dharma teksten worden uit respect niet zomaar in de prullenbak gegooid, het is veel beter het met zorg en aandacht te verbranden dan gewoon weg te gooien. Vóór het verbranden is het goed eerst een gebed of een mantra te zeggen, bijvoorbeeld OM AH HUM. Visualiseer daarbij dat de letters van de te verbranden tekst in de AH absorberen, waarna de AH in jezelf absorbeert, terwijl de wijsheid aan je geestesstroom wordt overgegeven. Daarna kun je de teksten verbranden, terwijl je doorgaat met OM, AH, HUM te reciteren. Er is hiervoor een speciale Dharma-afvalbak in onze centra met de aanduiding 'alleen Dharma'.
  • Lama Zopa Rinpoche heeft aanbevolen om foto's of afbeeldingen van heilige wezens, boeddhavormen of andere heilige objecten niet te verbranden. In plaats daarvan zouden ze met respect in een stoepa, boom of andere hoge, schone plaats gelegd worden. Men kan ze bijvoorbeeld in een klein gebouwtje als een vogelhuisje plaatsen, en deze vervolgens af te sluiten. Op deze manier eindigen de heilige afbeeldingen niet op de grond.